Umów się na konsultację
Kontakt
Kancelaria Adwokacka Savel
Sebastian Sawlewicz
Usługi
Copyright © 2024 Kancelaria Adwokacka Savel Sebastian Sawlewicz
Jurysdykcja sądu w sprawach o dziedziczenie
Pozostałe artykuły
Zdarza się, że osoba zmarła miała majątek lub spadkobierców w różnych krajach. W takich sytuacjach ważne jest ustalenie, które państwo ma prawo orzekać w sprawie spadku. ROXPORZĄDZENIE NR 650/2012 W SPRAWIE JURYSDYKCJI, PRAWA WŁAŚCIWEGO, UZNAWANIA I WYKONYWANIA ORZECZEŃ, PRZYJMOWANIA I WYKONYWANIA DOKUMENTÓW URZĘDOWYCH DOTYCZĄCYCH DZIEDZICZENIA ORAZ W SPRAWIE USTANOWIENIA EUROPEJSKIEGO POŚWIADCZENIA SPADKOWEGO reguluje, które sądy państw członkowskich Unii Europejskiej mają jurysdykcję w sprawach spadkowych. Przepisy te umożliwiają osobie zmarłej wybór prawa kraju, którego była obywatelem, do regulowania dziedziczenia. Sądy, do których wniesiono sprawę, mogą stwierdzić brak swojej jurysdykcji na rzecz sądów wybranego przez zmarłego państwa. Takie decyzje pomagają zapewnić, że sprawy spadkowe są rozpatrywane przez sądy najlepiej przygotowane do rozstrzygnięcia danej sprawy.
Wprowadzenie
Zakres regulacji
Przepis art. 6 rozporządzenia Nr 650/2012 reguluje dwa przypadki, w których sąd, do którego wniesiono sprawę na podstawie art. 4 lub 10, może stwierdzić brak swojej jurysdykcji na rzecz sądu państwa członkowskiego, którego prawo wybrał zmarły zgodnie z art. 22 rozporządzenia Nr 650/2012. Pierwszy przypadek dotyczy fakultatywnego stwierdzenia braku jurysdykcji, gdy sąd innego państwa członkowskiego ma lepsze możliwości orzekania w sprawie spadkowej. Drugi przypadek związany jest z zawarciem umowy prorogacyjnej, o której mowa w art. 5, i ma charakter obligatoryjny.
Cele regulacji
Regulacja ma na celu zachowanie spójności między łącznikami forum i ius w sprawach spadkowych. Celem jest zapewnienie, aby organ zajmujący się sprawami spadkowymi stosował w większości przypadków własne prawo. Mechanizmy te uruchamiane są, gdy zmarły wybrał jako prawo regulujące dziedziczenie prawo państwa członkowskiego, którego był obywatelem.
Wybór prawa przez zmarłego
Proffessio iuris
W obu przypadkach wskazanych w art. 6 rozporządzenia Nr 650/2012, stwierdzenie braku jurysdykcji przez sąd wiąże się z wyborem przez zmarłego prawa regulującego dziedziczenie. De cuius może wybrać prawo tylko tego państwa, którego obywatelem był w chwili wyboru lub w chwili śmierci. W razie zakwestionowania wyboru prawa sąd ocenia istnienie ważnego proffessio iuris. Wybór prawa prowadzi do właściwości merytorycznego prawa wskazanego przez spadkodawcę.
Weryfikacja dokonanego wyboru
Sąd musi dokładnie zbadać przesłanki warunkujące stwierdzenie braku jurysdykcji, w tym ważność wyboru prawa dokonanego przez zmarłego. Kwestia ta nie powinna być ponownie badana przez sądy państwa członkowskiego, którego prawo zostało wybrane.
Stwierdzenie braku jurysdykcji z uwagi na lepsze możliwości orzekania w sprawie spadkowej
Uwagi ogólne
Jeśli zmarły wybrał prawo zgodnie z art. 22 rozporządzenia Nr 650/2012, jurysdykcja sądu może zostać wyłączona na wniosek jednej ze stron postępowania, jeśli sądy państwa członkowskiego, którego prawo zostało wybrane, mają lepsze możliwości orzekania. Należy wziąć pod uwagę okoliczności praktyczne sprawy spadkowej, takie jak miejsce zwykłego pobytu stron oraz położenie składników majątku.
Forum non conveniens
Stwierdzenie braku jurysdykcji na podstawie art. 6 lit. a rozporządzenia ma charakter fakultatywny i nawiązuje do doktryny forum non conveniens. Przepis nie pozwala na przeniesienie jurysdykcji na rzecz dowolnego państwa członkowskiego, ale tylko tego, którego prawo wybrał spadkodawca.
Wniosek strony postępowania
Stwierdzenie braku jurysdykcji jest uzależnione od złożenia wniosku przez jedną ze stron postępowania. Brak wniosku uniemożliwia zainicjowanie procedury w trybie art. 6 lit. a. Sąd nie może z urzędu stwierdzić braku swojej jurysdykcji.
Lepsze możliwości orzekania w sprawie spadkowej
Sąd powinien uwzględnić praktyczne okoliczności sprawy, takie jak miejsce zwykłego pobytu stron i położenie majątku. Główna celem jest zapewnienie spójności między łącznikami ius i forum.
Decyzja w przedmiocie stwierdzenia braku jurysdykcji
Brak jurysdykcji może być stwierdzony przez sąd właściwy ogólnie lub dodatkowo do rozpoznania sprawy spadkowej. Stwierdzenie braku jurysdykcji zawsze wskazuje sąd innego państwa członkowskiego, którego prawo zostało wybrane przez zmarłego.
Skutki stwierdzenia braku jurysdykcji
Stwierdzenie braku jurysdykcji skutkuje formalnym zakończeniem postępowania spadkowego. Sądy wskazane w decyzji o stwierdzeniu braku jurysdykcji automatycznie uznają swoją jurysdykcję do rozpoznania sprawy.
Stwierdzenie braku jurysdykcji z powodu zawarcia umowy prorogacyjnej
Uwagi ogólne
W przypadku zawarcia umowy prorogacyjnej zgodnie z art. 5 rozporządzenia Nr 650/2012, sąd powinien stwierdzić brak swojej jurysdykcji. Decyzja w trybie art. 6 lit. b ma charakter obligatoryjny.
Umowa prorogacyjna
Umowa prorogacyjna jest mechanizmem prawnym umożliwiającym stosowanie przez organ zajmujący się sprawami spadkowymi własnego prawa. Umowa powinna być zawarta przez wszystkie strony, których dotyczy dziedziczenie.
Badanie ważności umowy prorogacyjnej
Sąd prowadzący sprawę spadkową musi zbadać ważność i skuteczność umowy prorogacyjnej. Stwierdzenie braku jurysdykcji przez sąd automatycznie potwierdza jurysdykcję sądów wskazanych w umowie.
Kontakt z Kancelarią Adwokacką Sebastiana Sawlewicza
Jeśli masz pytania dotyczące jurysdykcji w sprawach spadkowych lub potrzebujesz pomocy prawnej, skontaktuj się z Kancelarią Adwokacką Sebastiana Sawlewicza. Kancelaria oferuje profesjonalne doradztwo i pomoc prawną w zakresie prawa spadkowego i międzynarodowego prawa prywatnego.